Ik krijg wel eens te horen dat het inmaken van groente en fruit niet meer van deze tijd is, want “alles is toch het hele jaar verkrijgbaar”. Ja, dat klopt. Maar tegen welke prijs? Werkelijk middenin de winter kan ik een tomatensoep maken van verse tomaten, ingevoerd vanuit Spanje. Ik vroeg me af wat beter is voor het milieu en ging op onderzoek uit.
Het is daarbij goed in gedachten te houden dat een verpakking gemiddeld 10% van de milieubelasting van een product uitmaakt. Nog eens 15% komt door voedselverspilling. Het grootste deel, 75% komt van productie en transport van het product zelf.
Bij blik en glas is het maken van de verpakking relatief milieubelastend, maar dat wordt ruimschoots gecompenseerd omdat er daarna geen koeling nodig is. Blik en glas kunnen dus ook ongekoeld getransporteerd worden. Voedselverspilling is bij blik of glas ook niet snel aan de orde. Blik is ook nog eens goed te recyclen: 93 procent van het blikafval wordt hergebruikt, zonder kwaliteitsverlies. Voor glas is dat 65%. Om van ingezameld glas weer nieuw glas te maken is minder energie nodig dan wanneer je nieuwe grondstoffen gebruikt.
Wat is beter voor het milieu?
Vers uit Nederland of ingeblikt?
Milieu-adviesbureau Block Consultants heeft in opdracht van het Voedingscentrum voor sperziebonen uitgerekend wat de milieubelasting is. Verse Nederlandse boontjes van de volle grond kwamen als beste uit de bus. Met driemaal zoveel milieubelasting eindigden dezelfde boontjes uit de kas op de vijfde plek. De boontjes die per vrachtwagen uit Spanje komen eindigden als tweede, nog boven de boontjes uit blik, pot of diepvries.
- Verse Nederlandse vollegronds boontjes
- Verse vollegronds boontjes per vrachtwagen uit Spanje
- Boontjes uit glas, blik of diepvries
- Verse vollegronds boontjes met de boot uit Senegal
- Verse boontjes uit de Nederlandse kas
- Verse vollegronds boontjes per vliegtuig uit Kenia
“Als we alles altijd vers willen, trekt dat een enorme wissel op het milieu. Het zorgt voor verspilling: vers bederft. En het heeft koeling nodig.” (Vera Bacharach van CoCo Conserven in: Trouw)
Of deze vergelijking ook opgaat voor andere groenten en fruit durf ik niet te zeggen. Maar ook dit kun je als vuistregel zien. De herkomst van vers voedsel staat op de doos, de wijze waarop het transport heeft plaatsgevonden helaas niet. Je bent er dus niet zeker van dat de groente per vrachtwagen is getransporteerd. Wil je het niet meteen eten, maar voor wat langere tijd bewaren, dan heeft blik of glas de voorkeur boven diepvries, omdat er geen koeling meer nodig is.
Het eten van seizoensgroenten heeft dus de minste impact op het milieu, mits je zo min mogelijk weggooit (die 15% van hierboven). Als die groente niet vers uit Nederland verkrijgbaar is èn je hebt er een onbedwingbare trek in , dan kun je dus het best voor de ‘vrachtwagen’-groente uit Spanje of die uit blik, glas of diepvries kiezen.
Hoe gezond is voedsel uit pot of blik?
Verse groente kan heel knapperig zijn, is heerlijk in een salade en ziet er ook nog eens prachtig uit. Als kind werd me ingepeperd dat vers ook gezonder is. Groente uit blik of pot zou bijvoorbeeld vitaminen kwijt zijn geraakt door het koken. Maar is dat wel zo?
Groente uit blik of pot en diepvriesgroente bevatten evenveel voedingsstoffen als onbewerkte groente. In groente zit onder andere vitamine C, vitamine A, foliumzuur, kalium, ijzer en calcium (voedingscentrum.nl). Het inmaakproces heeft daarop geen invloed. Waar je wel op moet letten zijn de toegevoegde stoffen. Zo bevatten conserven soms suiker of zout. Lees dus de ingrediëntenlijst op de verpakking en kies die verpakking met de minste toevoegingen.
Vers voedsel is niet altijd gezonder dan ingevroren of ingeblikt voedsel (…).(Evert Nieuwenhuis in: De Correspondent)
Voor je gezondheid hoef je het dus niet te laten, eten uit blik of glas. En voor het milieu is de wijze van productie en transport nòg veel belangrijker. Ik hoop dat ik je met dit bericht weer een beetje geholpen heb in het maken van verantwoorde keuzes.