Nederlanders zijn geen linzeneters. Spanjaarden wel: ‘Alhier in het zuiden van Europa is het een must om ze toch eenmaal per week te serveren. Heel erg lekker, vooral met die kleine Pardina linzen, en erg voedzaam,’ schreef een tot Spaans burger getransformeerde Volkskeuken-lezer ons. En dat is begrijpelijk, want linzen zijn niet alleen voedzaam maar ook rijk aan eiwit, ijzer en B-vitaminen én inzetbaar in talloze gerechten.
Naast Pardina linzen worden verschillende variëteiten onderscheiden, die kunnen worden ingedeeld op kleur en grootte. De ene soort blijft heel tijdens het koken, de andere kookt tot moes. Hoewel een indeling op kleur niet voor alle linzen opgaat, kunnen grofweg de (gespleten) rode linzen en de bruine tot de papkokers worden gerekend, terwijl de grijze en groene hun vorm tijdens het koken behouden. De papkokers zijn zeer geschikt voor soepen en Indiase curries.
Rood, bruin of groen, alle linzen hebben een groot voordeel ten opzichte van andere gedroogde peulvruchten. Ze hoeven namelijk niet urenlang te worden geweekt. Het mag wel. Een uurtje weken verkort de kooktijd al gauw met de helft. Voordat ze in de pan gaan, moet er echter iets anders met de linzen gebeuren: ze moeten worden nagelopen op de aanwezigheid van steentjes. U zult niet de eerste zijn die tijdens het eten van een linzenmaaltijd op zo’n klein steentje een kies breekt! Zijn de linzen eenmaal gevlooid, dan kunnen ze in de pan en zijn ze afhankelijk van de soort in 20 tot 50 minuten gaar. In een hogedrukpan gaat dit aanmerkelijk sneller.
‘Linzen het staat me bij; dat was in de jaren zeventig iets van de biologische keuken, dat was wel gezond maar smaakte nooit’, aldus onze Spaanse emigrant. Dat een maaltijd met linzen wel degelijk smakelijk kan zijn, zal het volgende recept leren: Khichdi met groenten, een variant op een heerlijke stoofschotel uit India.
- 225 g witte rijst
- 150 g rode linzen
- 300 g groente bijv. doperwten, bloemkool
- 4 aardappelen
- 2-4 uien
- 1/2 theelepel gemalen komijnzaad djinten
- 2 1/2 cm van een kaneelstokje
- 3 kruidnagelen
- 3 kardemomzaden
- 1 theelepel chilipoeder
- 1/2 theelepel kurkuma geelwortel/koenjit
- olie
- 1 1/2 theelepel zout
-
Laat de linzen en de rijst minstens 10 minuten in kokend water weken en giet dan af. Zet een ketel met water op.
-
Snij de groenten en de aardappelen in blokjes en snipper de uien.
-
Fruit in een grote braadpan de uien in wat olie in 10 minuten goudgeel. Voeg dan alle overige ingrediënten toe, behalve het zout. Blijf roeren in de pan, totdat de rijst dreigt aan te bakken.
-
Giet er dan zoveel kokend water bij dat alles nét onder staat, voeg zout toe en doe het deksel op de pan. Laat het water aan de kook komen, draai de warmtebron laag en laat het geheel in nog 10-15 minuten gaar worden.
-
Zet gedurende de laatste minuten het deksel op een kier. Als het goed is, is het kookvocht daarna geheel opgenomen of verdampt en zijn de linzen helemaal uit het zicht verdwenen.
Schenk er een frisse Elzasser Riesling bij. Zweefde er nog wat 'jaren zeventig' rond, dan is dat meteen verdwenen.