Tegenstanders van genetisch gemanipuleerd voedsel, zullen zich in Frankrijk beter thuisvoelen dan in Nederland. De Fransen hebben ten minste nog geprotesteerd tegen het toelaten van nieuwe genetisch gemanipuleerde gewassen. De Nederlandse regering heeft juist een vergunning afgegeven voor nieuwe veldproeven. Europa’s rol in genetisch gemanipuleerde gewassen blijft vooralsnog echter marginaal. De Verenigde Staten, Argentinië, Canada en China staan samen garant voor zo’n 57 miljoen hectare. Dat is 99 procent van het biotech-areaal.

Volgens een recent gepubliceerd rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid is er geen enkele reden tot paniek: genetisch gemanipuleerd voedsel levert geen grotere risico’s voor de gezondheid op. Vooral onder biologische boeren heerst echter bezorgdheid. Genetische manipulatie is in de biologische landbouw niet toegestaan. Dat is op zich niet zo’n probleem, want het toepassen van genetisch gemanipuleerde gewassen heb je als biologische boer zelf in de hand. En dat doe je dus niet.

De bezorgdheid van deze boeren komt echter uit het feit dat in biologische producten geen genetisch gemanipuleerde genen mogen vóórkomen. En dat kunnen ze moeilijk garanderen als de buurboer wél rommelt met de genetica. Wanneer stuifmeelkorrels van zijn gewassen op biologische neerdalen, is van gentechvrije voedsel geen sprake meer. Het mag dan niet als biologisch worden verkocht. Dat scheelt inkomsten en wie betaalt dat? Niet de producenten van genetisch gemanipuleerde producten, als het aan landbouwcommissaris Franz Fischler ligt. Dus zal de biologische sector voor de extra kosten op moeten draaien, want zij is erbij gebaat dat haar producten gentechvrije zijn. En biologische producten zijn vaak al duurder dan gangbare.

Uit een recent onderzoek van Australische wetenschappers blijkt de kans dat gemanipuleerde genen overstappen naar het omringende milieu bovendien groter dan tot nu toe werd aangenomen. De kans dat ze nog werkzaam zijn, is echter wel weer heel klein. Maar daar heeft de biologische boer niets aan. Voorkomen dat gentechvrije gewassen ‘besmet’ raken is evenwel zeer lastig, zo niet onmogelijk. Het instellen van bufferzones rond bedrijven kan helpen maar biedt geen 100% garantie, aldus minister Brinkhorst van LNV. ‘Het in acht nemen van isolatieafstanden is de meest effectieve maatregel om uitkruising te beperken’, zei de minister tijdens een Kamerdebat over genetische manipulatie. Buiten het helemaal niet toestaan ervan dan.

Maak vandaag een maaltijd met de Franse slag. Koop een kleine, biologische witte kool; heerlijk in een maaltijdsoep voor twee personen (serveer met brood en notenpasta of tomatenspread) of een voorgerecht voor vier.

Deze tekst is gepubliceerd in de Volkskrant van 10 maart 2003